Pod koniec 2020 roku w Berlinie, nakładem wydawnictwa Peter Lang, ukazała się publikacja pod tytułem Canadian Political, Social and Historical (Re)visions in the 20th and 21st Centuries, zredagowana przez Marcina Gabrysia, Magdalenę Marczuk-Karbownik i Magdalenę Paluszkiewicz-Misiaczek. To dziewiąty tom serii International Relations in Asia, Africa, and the Americas, którą prowadzą Andrzeja Mania i Marcin Grabowski. Zawarty w książce zbiór artykułów poświęcony został Kanadzie, krajowi który jest znany z tego, że polityczne, etniczne czy regionalne spory i napięcia są tam rozwiązywane poprzez poszukiwanie pragmatycznych metod i kompromisów uwzględniających kulturowy pluralizm mieszkańców. Podejście takie jest powiązane historycznie z koniecznością łączenia i równoważenia splatających się, a czasem także ścierających się, interesów i wpływów Ludności Rdzennej, potomków francuskich i angielskich kolonizatorów oraz etnicznie zróżnicowanej mieszanki imigrantów przybywających ze wszystkich niemal krajów świata. Celem opublikowanego tomu jest ukazanie jak ewolucja różnorodnych idei, planów i zamierzeń wpłynęła na obecny kształt życia społecznego i politycznego we współczesnej Kanadzie. Autorzy przedstawili zarówno rozwiązania, które – w różnych okresach i okolicznościach - zostały zrealizowane, jak również takie, które nigdy nie wyszły poza sferę projektów, ale z perspektywy historycznej są jednak ważne i znaczące.

Książka zawiera 12 artykułów zestawionych w dwóch blokach tematycznych. Pierwszy z nich poświęcony został obecności Kanady na arenie międzynarodowej. Otwiera go artykuł Davida Carmenta i Richarda Nimijeana pod tytułem Assessing Canada's Liberal Internationalism: Where is Canada Headed on the Global Stage?, dokonujący generalnej oceny dwóch konkurujących ze sobą wizji kanadyjskiej polityki zagranicznej, tej realizowanej przez konserwatywny rząd Stephena Harpera oraz obecny liberalny rząd Justina Trudeau. Tomasz Soroka, w tekście Feminism and Gender Equality in Justin Trudeau’s Foreign Policy, przedstawił i ocenił rolę promocji praw kobiet na arenie międzynarodowej w polityce rządów premiera Justina Trudeau. Magdalena Marczuk-Karbownik, w artykule Big Change or Continuation? Canada’s Policy Towards the Situation in Ukraine under Justin Trudeau (2015-2020), dokonała szczegółowej oceny i porównania kanadyjskiej polityki wobec Ukrainy za rządów S. Harpera oraz J. Trudeau. Rozdział Rejecting the Colorado Springs Playbook? NORAD in the Age of Trump, autorstwa Joela J. Sokolsky’ego i Josepha T. Jockela, zawiera analizę współczesnych problemów dotyczących obronności i bezpieczeństwa Ameryki Północnej w perspektywie zmian zachodzących w relacjach militarnych między USA i Kanadą. Marilena Drăcea-Chelsoi, w tekście zatytułowanym Canada-USA Cooperation in the Arctic. Efforts When Managing Challenges in a Constructive Way, przedstawia natomiast ocenę współpracy i partnerstwa tych dwóch państw Ameryki Północnej w Arktyce, w ramach Rady Arktycznej, NORAD oraz NATO.

Drugi blok tematyczny omawianej publikacji obejmuje teksty poruszające zagadnienia związane z problemami społecznymi i wewnętrznymi Kanady tego kraju. Pierwszy artykuł, zatytułowany Constitutional Memories in Canada: Devising the Revision in the Peril of Disunion, autorstwa Jeremyego Elmericha, analizuje wpływ dwóch grup założycielskich (francuskiej i brytyjskiej ), ich dziejów na ziemiach kanadyjskich a także narracji na temat przeszłości i wynikających z tego wyobrażeń oraz oczekiwań dotyczących modelu państwa. Autor dowodzi, że czynniki te oddziałują na współczesne podziały, napięcia i konflikty między kanadyjskimi anglofonami i frankofonami. Kolejny tekst, The Contemporary Morphogenesis of Transport Infrastructures in Canada and its Geopolitics, napisany przez Luca Amplemana, omawia naturę inicjatyw transportowych w Kanadzie i przytacza argumenty udowadniające, że analiza zagospodarowania przestrzennego i systemów transportowych w tym kraju znajduje odzwierciedlenie w złożoność kanadyjskiej geografii politycznej. Iwona Wrońska, w tekście The Provinces and Canadian Immigration Policy. Evolution and Trends pokazała jak kanadyjskie prowincje i terytoria, dzięki możliwości zarządzania własnymi programami imigracyjnymi, pozwalającymi na przyciąganie wysoko wykwalifikowanych imigrantów ekonomicznych, wpływają na kształt polityki imigracyjnej całego państwa. Artykuł Judit Nagy i Mátyása Bánhegyi zatytułowany The Role of Community Interpreting in the Formation of the Korean-Canadian Community prezentuje znaczenie uwarunkowań kulturowych w pracy tłumaczy. Anna Reczyńska, w tekście Remarkable and Unexpected Returns from Canada to Poland, opisała specyficzne okoliczności i uwarunkowania powojennych powrotów do Polski czterech znanych w Kanadzie osób o poglądach radykalnych i prosowieckich. Artykuł Marcina Gabrysia pod tytułem Frobisher Bay as a Model City of the Future in the Canadian Arctic, przedstawia plany zbudowania w kanadyjskiej Arktyce idealnego miasta przyszłości i pokazuje jak na przestrzeni ostatniego półwiecza zmieniło się podejście do idei rozwoju urbanistycznego i zagospodarowania Arktyki. Zamykający tom tekst Magdaleny Paluszkiewicz-Misiaczek zatytułowany From Shell Shock to Operational Stress Injury - Canadian (Re)Visions of Approach Towards the Psychological Consequences of Participation in Military Operations analizuje czynniki, które na początki XXI wieku doprowadziły do wprowadzenia w Kanadzie nowych standardów wsparcia żołnierzy i weteranów cierpiących z powodu stresu pourazowego.

Warto podkreślić, że dwoje z trójki redaktorów opisanego tomu oraz czterech z dwunastu autorów zamieszczonych w nim tekstów, to pracownicy obecnej Katedry Studiów Kanadyjskich IAiSP UJ.

dr hab. Magdalena Paluszkiewicz-Misiaczek
dr Marcin Gabryś