CEEPUS to Środkowoeuropejski Program Wymiany Uniwersyteckiej, który w Instytucie Amerykanistyki i Studiów Polonijnych działa już od 10 lat. Ideą programu jest wspieranie studentów i nauczycieli akademickich w poszerzaniu możliwości rozwoju naukowego i budowaniu sieci kontaktów międzynarodowych. Jedną z zalet CEEPUS jest możliwość ustalenia optymalnego dla stypendysty czasu pobytu. W przypadku studentów minimalna długość stypendium to 21 dni roboczych, a w przypadku nauczycieli 5 dni roboczych i 6 godzin wykładowych. Można jednak zaplanować pobyt na dwa, trzy miesiące lub na cały semestr.
W ramach programu CEEPUS Instytut Amerykanistyki i Studiów Polonijnych współpracuje w sieci pt. Inter-American Studies. W tej grupie znajdują się również uniwersytety z Albanii, Austrii, Bułgarii, Chorwacji, Czarnogóry, Czech, Macedonii, Mołdawii, Rumunii, Słowacji, Słowenii, Serbii, Węgier, Bośni i Hercegowiny oraz z Kosowa (Uniwersytet w Prisztinie). Pełna lista istniejących sieci oraz uczestniczących w nich jednostek jest dostępna na oficjalnej stronie CEEPUS. Należy pamiętać, iż zasady programu pozwalają na realizowanie wymiany także pomiędzy jednostkami, które bezpośrednio nie uczestniczą w jednej sieci, co poszerza istniejące możliwości.
Warto podkreślić, że program wymiany CEEPUS to inicjatywa, której celem jest zwiększenie poziomu umiędzynarodowienia nauki, ale również budowania więzi międzykulturowych. Czasy pandemii wymogły dostosowanie zasad działalności programu do trudnej sytuacji, w której realizowanie wymiany polegającej na fizycznym pobycie w kraju przyjmującym stało się niemożliwe. Jako rozwiązanie doraźne wprowadzono możliwość zdalnego realizowania przyznanych wówczas stypendiów. To rozwiązanie dzisiaj służy już tylko jako awaryjne, na wypadek pojawienia się obiektywnych trudności uniemożliwiających przemieszczanie się w obrębie Europy. Ważną bowiem wartością jest osobisty kontakt z kulturą kraju goszczącego i kontakty z zamieszkującą go ludnością. Zasady programu pozwalają łączyć przyjemne z pożytecznym, rozwój naukowy ze zwiedzaniem i atrakcyjnym spędzaniem czasu.
O pozytywnej opinii działalności programu zapewne świadczy fakt, że skorzystało z niego wielu pracujących w Instytucie naukowców, a część nawet wielokrotnie. Zaletą jest minimalny nakład pracy konieczny do przeprowadzenia procedury wyjazdowej. Zasadniczo
sprowadza się to tylko do wypełnienia wniosku online i oczekiwania na decyzję o przyznaniu stypendium. Wysokość stawek stypendialnych można sprawdzić na podanej powyżej stronie internetowej programu.
Na koniec należy nadmienić, że program CEEPUS to nie tylko oferta wyjazdowa dla społeczności IAiSP, ale również okazja do zaproszenia wykładowców z obszaru Europy Środkowej. Gościliśmy dotąd badaczy różnych obszarów, których prelekcje cieszyły się dużym zainteresowaniem studentów. Kontakty nawiązane podczas pobytów CEEPUS-owych zaowocowały także współpracą np. w zakresie wspólnych międzynarodowych publikacji czy zaproszeń na konferencje. Cały czas otwarte jest również zaproszenie do publikowania artykułów w czasopiśmie Americana. E-Journal of American Studies in Hungary publikowanego przez Department of American Studies Uniwersytetu w Segedynie.
Zasady działania programu szczegółowo opisane zostały na stronie IAiSP. Rekrutacja trwa do końca października na wyjazdy w semestrze letnim oraz do 15 czerwca w semestrze zimowym. Informacje szczegółowe u koordynatorki programu dr hab. Anny Bartnik.